شناسایی عوامل مؤثر بر ترک تحصیل دانش آموزان در مقطع متوسطه مناطق عشایر شهرستان ماهنشان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

2 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

10.22034/jsnap.2023.385055.1046

چکیده

مقدمه:  کسب دانش، نقطه آغاز رشد و تکامل انسان­ها و حرکت جوامع به سوی توسعه پایدار است. به همین جهت در جوامعی که در دنیای امروز از نرخ تحصیلات کمتری برخوردارند با مشکلات بیشتری روبه رو هستند و حرکت آنها به سوی پیشرفت کندتر است.
هدف پژوهش:  این پژوهش با ضرورت توجه به شناخت عوامل موثر بر افراد بازمانده از تحصیل در دانش­آموزان دوره دوم متوسطه مناطق عشایر شهرستان ماهنشان استان زنجان تنظیم شده است و هدف اصلی آن شناسایی عوامل مرتبط بر  ترک تحصیل این دانش­آموزان می­باشد.
روش­شناسی تحقیق: نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می­باشد. جامعه آماری تحقیق دانش­آموزان بازمانده از تحصیل در نواحی عشایر نشین شهرستان ماهنشان می­باشد که 127 دانش اموز ترک تحصیل کرده به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش گرداوری اطلاعات به صورت کتابخانه­ای و میدانی (پرسشنامه)  و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون فریدمن) استفاده شده است.
قلمروجغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل مناطق عشایر نشین شهرستان ماهنشان می­باشد.
یافته­ها و بحث:  یافته­های تحقیق نشان می­دهد، عوامل اقتصادی با مقدار ویژه 109/5 و درصد توجیح 25.5 درصد مهم­ترین عامل مؤثر بر ترک تحصیل دانش­آموزان مناطق عشایرنشین استان زنجان می­باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن  نشان می­دهد، بالاترین میانگین مربوط به بعد آموزشی و اقتصادی و کمترین مربوط به ابعاد فردی و خانوادگی می­باشد. همچنین با توجه به آماره آزمون و سطح معناداری تفاوت معناداری بین میانگین رتبه­ای شاخص­ها وجود دارد.
نتایج: عدم امکانات و تسهیلات مطلوب آموزشی یکی دیگر از عوامل مؤثر در ترک تحصیلی دانش­آموزان است. کمبود معلمان مجرب و توانا در انتقال مطالب و موضوع‌های درس به دانش­آموزان، وجود ضعف در روش‌های تدریس و تکیه بر محفوظات، تراکم جمعیت در کلاس، فشردگی برنامه‌های درسی و کمک آموزشی، دوری مدرسه از محل سکونت و ده‌ها مسئله دیگر در مورد شرایط نامطلوب آموزشی و همچنین امکانات و تسهیلات تحصیلی نامناسب، از عوامل قابل توجه در ایجاد ترک تحصیلی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


بلوچ­زهی، عبدالغفار و عبداللهی، حسین(1395)، عوامل مـوثر بـر تـرک تحصـیل دانـش آمـوزان دوره ابتدایی استان سیستان بلوچستان و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن در سال تحصیلی 95 -94 .اولین کنگره ملی توانمند سازی جامعه در حوزه جامعه شناسی علوم تربیتی و مطالعـات اجتمـاعی و فرهنگی.
نجاتی، محمّدحسین .(1390). کودکان بازمانده از تحصیل، واقعیّت خاموش ایران، روزنامه شرق، 9(13).
اسحاقی، فرشید. (1392).  140 هزار کودک ایرانی از تحصیل بازمانده اند، روزنامه قانون،1(133)،10.
آقازاده، احمد. (1394). مسائل آموزش و پرورش ایران، تهران: انتشارات سمت.
However, the effect will be more profound in low income families with greater learning deficits and higher dropout rates (Kuhfeld et al., 2020; Chetty, Friedman, Hendren, & Stepner, 2020; Rogers & Sabarwal, 2020).
Azevedo, J. P., Hasan, A., Goldemberg, D., Iqbal, S. A., & Geven, K. (2020). Simulating the Potential Impacts of COVID-19 School Closures on Schooling and Learning Outcomes. World Bank.
Del Bonifro, F., Gabbrielli, M., Lisanti, G., & Zingaro, S. P. (2020). Student dropout prediction. In International conference on artificial intelligence in education.
Dorn, E., Hancock, B., Sarakatsannis, J., & Viruleg, E. (2020). COVID-19 and student learning in the United States: The hurt could last a lifetime. McKinsey & Company.
Kuhfeld, M., Soland, J., Tarasawa, B., Johnson, A., Ruzek, E., & Liu, J. (2020). Projecting the potential impacts of COVID-19 school closures on academic achievement. EdWorking Paper, no. 20–226).
Lustig, N., Neidhofer, ¨ G., &Tommasi, M. (2020). Short and Long-Run Distributional Impacts of COVID-19 in Latin America (No. 2013).