شناخت مجموعه عوامل تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی در قلمرو کوچ نشینان (مطالعه موردی: شهر خاش)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

2 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

3 استادیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

10.22034/jsnap.2023.390905.1053

چکیده

مقدمه: امروزه از مهمترین مباحث در مدیریت اراضی و توسعه پایدار، شناخت پوشش یا کابری اراضی و روند تغییرات آن‎هاست. در واقع یکی از پیش شرط-های اصلی برای استفاده بهینه از زمین، آگاهی از الگوهای کاربری اراضی و دانستن تغییرات هر کدام از کاربری‌ها، در طول زمان است، زیرا با آگاهی از روند تغییرات در گذر زمان، می‌توان تغییرات را در آینده پیش‌بینی کرد.
هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، شناخت مجموعه عوامل تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی در قلمرو کوچ‌نشینان (مطالعه موردی: شهر خاش) می‎باشد.
روش‌شناسی تحقیق: تحقیق حاضر از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کیفی- کمی و به لحاظ هدف کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات (کتابخانه‌ای و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه اساتید، مدیران، متخصصان و کارشناسان برنامه‌ریزی در سطوح در شهرستان خاش می‌باشد که حجم نمونه آماری با استفاده روش دلفی 20 نفر تعیین شد. روش جمع‌آوری اطلاعات در این تحقیق، مصاحبه و پرسشنامه می‌باشد. تحلیل اطلاعات با استفاده از روش‌های دلفی و مدلF-ARAS انجام گرفت.
قلمروجغرافیایی پژوهش: این پژوهش در قلمرو کوچ‌نشینان شهر خاش مورد بررسی قرار گرفته است.
یافته ها و بحث: ابتدا با استفاده از روش دلفی در سه راند، مجموعه عوامل تاثیرگذار بر تغییر کاربری اراضی شهر خاش، شامل 5 معیار (اقتصادی، کالبدی، زیست محیطی، سیاسی - مدیریتی و اجتماعی) و 49 شاخص، شناسایی و تایید شدند. در ادامه نتایج بررسی میزان اهمیت هر یک از ابعاد موثر در تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل آراس فازی، نشان داد، بعد کالبدی با وزن 409/0 و بعد اجتماعی با وزن 362/0، بیشترین و کمترین میزان اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند.
نتایج: تغییرات کاربری اراضی در قلمرو کوچ‌نشینان خاش به واسطه تحولات بسیار زیاد در بستر زمان بخصوص اسکان عشایر، با ناپایداری زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و ... مواجه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات برنامه ریزی قلمرو کوچ نشینان
دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4
پاییز و زمستان
بهمن 1401

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار