تاثیر یک صد سال کوچ بر روی خصوصیات خاک مراتع تحت تاثیر حرکت مداوم دام (مطالعه موردی: مراتع سر فاریاب استان کهگیلویه و بویراحمد)

طاهری کیا, محمدهادی; دهداری, سمیه; نوعدوست, فریبا

تاثیر یک صد سال کوچ بر روی خصوصیات خاک مراتع تحت تاثیر حرکت مداوم دام (مطالعه موردی: مراتع سر فاریاب استان کهگیلویه و بویراحمد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد مهندسی مرتعداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان، بهبهان، ایران.

² دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان، بهبهان، ایران.

³ استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء (ص) بهبهان، بهبهان، ایران.

چکیده

مقدمه: خاک یکی از مهمترین اجزای اکوسیستمهای مرتعی میباشد که سبب تولید و رویش رستنیهای مختلف در سطح مراتع میشود. استفاده غلط و فشار بیش از حد دام بر مراتع برای رفع نیازهای ضروری و غیر ضروری، کشاورزی، زیستی و اقتصادی بشر باعث تخریب خاک و پوشش گیاهی در مرتع شده است.
هدف پژوهش: با توجه به اهمیت مطالعه تاثیرات ناشی از حضور دام در اکوسیستمهای طبیعی مطالعه حاضر به بررسی تاثیر تردد مداوم دام در اکوسیستمهای طبیعی بر برخی فاکتورهای خاک در سرفاریاب پرداخته است. بدین منظور دو سایت محل تردد مداوم دام و سایت فاقد تردد دام انتخاب شد.
روششناسی تحقیق: در هر یک از سایتهای مورد مطالعه یک ترانسکت به طول 1000متر مستقر و به فاصله هر صدمتر یک پلات 1در1 متر مربع به طور سیستماتیک تصادفی مستقر و از هر گوشه و مرکز پلات نمونههای خاک به عمق 10 سانتیمتر برداشته و باهم مخلوط کرده و 20 نمونه خاک برداشته و از نظر فاکتورهای بافت خاک، ماده آلی، هدایت الکتیرکی، درصد پتاسیم، فسفر، ازت و اسیدیته خاک مورد مطالعه قرار گرفت. دادههای به دست آمده توسط نرمافزار SPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون T مستقل تجزیه و تحلیل شدند.
قلمروجغرافیایی پژوهش: سرفاریاب در فاصله 28 کیلومتری شمال شرقی شهرستان چرام در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
یافته ها و بحث: نتایج تجزیه و تحلیل خاک نشان داد؛ تمامی فاکتورهای مورد بررسی به جز اسیدیته خاک در دو سایت مورد مطالعه دارای اختلاف معنیدار در سطح 1% هستند و تردد دام سبب افزایش برخی فاکتورها نظیر درصد شن و درصد هدایت الکتریکی خاک و کاهش برخی فاکتورها نظیر درصد فسفر، درصد پتاسیم، درصد نیتروژن، درصد رس و درصد سیلت خاک شد.
نتایج: تردد و چرای بیرویهی دام سبب کاهش برخی فاکتورهای خاک نظیر درصد پتاسیم، فسفر، نیتروژن، رس و سیلت خاک و همچنین افزایش درصد هدایت الکتریکی، اسیدیته و شن خاک میشود.

کلیدواژه‌ها