ارزیابی عملکرد توسعه کالبدی شهر بر تحولات روستاهای پیرامون در قلمرو کوچندگان تالش با تاکید بر میانجی موقعیت‌ قرارگیری(مورد مطالعه: رضوانشهر)

تحویلداری, میثم; مولایی هشجین, نصراله; آمار, تیمور

doi:10.22034/jsnap.2023.168176

ارزیابی عملکرد توسعه کالبدی شهر بر تحولات روستاهای پیرامون در قلمرو کوچندگان تالش با تاکید بر میانجی موقعیت‌ قرارگیری(مورد مطالعه: رضوانشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

² استادگروه جغرافیا،واحد رشت،دانشگاه آزاد اسلامی،رشت،ایران

³ دانشیار گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

10.22034/jsnap.2023.168176

چکیده

مقدمه: روابط و مناسبات بین سکونتگاهها و بویژه بین شهر و روستا که خود را عمدتا به شکل جریانهای جمعیت، کالا، سرمایه، عقاید، اطلاعات و نوآوری نشان میدهد، پدیدهای فضایی – مکانی و جغرافیایی بوده و شناخت، تبیین و کشف قانونمندیهای کلی حاکم برآن، در چهارچوب روابط متقابل انسان و محیط موضوعی جغرافیایی بوده و از اهمیت نظری و کاربردی ویژه برخودار است.
هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عملکرد توسعه کالبدی شهر بر تحولات روستاهای پیرامون با نقش میانجی موقعیت قرارگیری در قلمرو کوچنشینان رضوانشهر میباشد.
روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی محسوب میباشد، و از لحاظ روش کمی میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دو بخش است، شامل 8 سگونتگاه روستایی پیرامون شهر رضوانشهر می باشد، که حجم نمونه با توجه به مجموع تعداد خانوار در روستاهای مورد مطالعه ( 2333 خانوار)330 نمونه می باشد. بخش دوم نیز، شامل افراد متخصص و نخبه در زمینه موضوع پژوهش حاضر میباشند، که بر اساس نمونهگیری در دسترس تعداد 25 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار SPSS، مدلهای (FARAS، FCOPRAS+FSORA)، و TOPSIS)، استفاده شد.
قلمروجغرافیایی پژوهش: در قلمرو کوچنشینان روستاهای پیرامون شهرستان رضوانشهر مورد بررسی قرار گرفته است.
یافته ها و بحث: توسعه کالبدی شهر رضوانشهر با توجه به گسترش روابطش با روستاهای پیرامون، تاثیرات و تحولات زیادی در ابعاد (اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، کالبدی و محیطی-اکولوژیک) به وجود آورده است که از مهمترین آنها میتوان به تحولات اقتصادی اشاره نمود. همچنین نتایج نشان داد، روستاهای پیرامونی از نظر تحولات مطرح شده با یکدیگر تفاوت معناداری دارند، به طوری که بیشترین میزان تحولات در میان روستاهای پیرامونی مورد مطالعه، مربوط به روستای لاکتاسرا است.
نتایج: شهر رضوانشهر و روستاهای پیرامون دو پدیده جغرافیایی هستند که تغییرات و تحولات عرصههای ساختاری و کارکردی آنها در ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی) بسته به موقعیت و فاصله آنها با شهر دارد. هر چه موقعیت و فاصله روستاها به شهر نزدیکتر باشد، به همان میزان، تشعشع تحولات اقتصادی و اجتماعی آنها نیز بیشتر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها