امکان سنجی تأثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری

صفری علی اکبری, مسعود; صادقی, حجت الله

امکان سنجی تأثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

² دکتری گروه علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

مقدمه: گردشگری در قالب الگوهای فضایی در حال گسترش است که گردشگری عشایری نیز یکی از این الگوها است. توسعه گردشگری در هر الگوی فضایی میتواند تاثیرات و پیامدهای خاص خود را داشته باشد. کشور ایران با توجه به برخورداری از تنوع عشایری، از ظرفیت قابل توجهای در زمینه توسعه گردشگری برخوردار است.
هدف پژوهش: هدف این تحقیق، امکانسنجی تاثیرات توسعه گردشگری در عشایر بختیاری است.
روششناسی پژوهش: روش تحقیق-توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و جز تحقیقات کمی-ژرفنگر است. جامعه آماری تحقیق را افراد علمی و اجرایی(کارشناسان) مرتبط با موضوع تشکیل میدهند. با توجه به اینکه آمار دقیقی از جامعه آماری در دسترس نیست، حجم نمونه را 200 نفر از افراد علمی و اجرایی تشکیل دادهاند. ابزار گردآوری دادهها، پرسش نامه بوده است که روایی آن از طریق نخبگان انجام و پایایی آن نیز از طریق آلفای ضریب کرونباخ برابر با 81/0 محاسبه و تایید شد. نمونه گیری نیز به صورت هدفمند انجام شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش را منطقه تحت پوشش عشایر بختیاری شامل استانهای چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان تشکیل دادهاند.
یافتهها و بحث: یافتهها نشان میدهد که سه شاخص اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در سطح کمتر از 05/0 معنادار هستند. اختلاف میانگین شاخص اقتصادی(28/1) و شاخص اجتماعی (24/1) نشان میدهد که تاثیر گردشگری از نظر این دو شاخص در جامعه عشایری میتواند مثبت باشد، اما از نظر شاخص زیست محیطی (101/1-)، نوع تاثیرگذاری آن منفی است. نتیجه رگرسیون نیز تایید نمود که توسعه گردشگری میتواند 42 درصد در ارتقاء، ظرفیتهای موجود عشایری موثر باشد. همچنین همبستگی پیرسون از وجود رابطه معنادار بین شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری اشاره دارد که با توجه به ضریب همبستگی، بین دو شاخص اقتصادی و اجتماعی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد.
نتایج: نتیجه از وجود رابطه میان توسعه گردشگری و ارتقاء ظرفیتهای عشایری اشاره دارد. توسعه گردشگری میتواند به بهبود برخی شاخصهای توسعه در جامعه عشایر منجر شود. آنچه در این زمینه مهم است مدیریت بهینه در راستای کاهش اثرات زیست محیطی گردشگری بر زیست بوم عشایر بختیاری است.

کلیدواژه‌ها